Twee jaar lang zocht Michel van Wijk (58) samen met zijn vrouw Nellie naar een nieuwe woning. Hun woning in Elst was meer een pakhuis geworden, toen de kinderen allemaal het huis uit waren, zo stelt Michel. Hij en zijn vrouw zochten in eerste instantie naar een bouwkavel in de buurt, maar vonden die niet. Toen gingen zij op zoek naar een woning die ze naar nul-op-de-meter zouden kunnen brengen. Hierbij was de woonomgeving belangrijker dan de staat van de woning. En met het uitbreiden van het zoekgebied, kwamen ze uiteindelijk op een prachtig plekje in Herveld (gemeente Overbetuwe) terecht. Ze kochten een woning uit 1974 waar heel erg veel aan moest gebeuren. Dat vroeg van de kersverse eigenaren vooral om keuzes te maken: wat doe je wel, en wat  doe je niet?

Plannen maken en pannen leggen
Als ik Michel spreek, komt hij net van het dak. Toen de dakdekker op vakantie ging, zag hij kans om zelf ook wat pannen te leggen. Michel is planontwikkelaar van beroep. Binnen zijn bedrijf ontwikkelt en managet hij vastgoedprojecten. De combinatie van techniek en esthetiek brengt hem in beweging.  In het werk is er al jarenlang veel aandacht voor duurzaamheid, met name energietransitie, klimaatadaptatie en circulair bouwen. Nu in zijn eigen woning voelt hij ook de drive om bij te dragen aan duurzaamheid. Dit omdat hij vindt dat als je het duurzaam kunt renoveren, je het dan ook moet doen. Iedereen draagt naar eigen vermogen een duurzaam steentje bij. Inmiddels is het economisch ook verstandig om je woning te verduurzamen. Voor de eigen woning gaat Michel verder dan het denkwerk, vooral ook het doen brengt plezier. “Ik ben blij dat die periode van uitdenken en keuzes maken voorbij is, “ zegt Michel: “Het is best wel stressvol geweest. Nu zien we onze woning stukje bij beetje mooier en duurzamer worden.”

Niet over één nacht ijs
Bij de aankoop van de woning lieten Michel en Nellie meteen een offerte maken voor de complete duurzame renovatie van de woning. Dat ging naast een nieuw dak, ook over het aanbrengen van een nieuwe buitenschil. Daarnaast wilde het echtpaar gaan voor een levensloopbestendige woning. Dat betekende: op de benedenverdieping een badkamer en een slaapkamer laten maken. Andere grote investeringen op de lijst van renovaties waren de vloeren in het hele huis, de vloerverwarming, de zonnepanelen en de warmtepomp. Het bleek budgettair niet mogelijk om alles te doen, er moesten keuzes gemaakt worden.

De kaasschaaf was geen optie
Voor de woning zijn Michel en Nellie in zee gegaan met een kleine aannemer uit Elst. Toen de begroting was opgesteld, en heel duur uitviel, zijn ze met zijn drieën om de tafel gaan zitten. “Wat doen we?: Passen we de kaasschaafmethode toe, dus alles een beetje minder, of gaan we grove keuzes maken?” Gezamenlijk besloten ze voor het tweede te gaan. Dit vanuit de overtuiging dat ze geen dingen half wilden doen. Zo kwam er als eerste een grote streep door de geplande buitenschil voor het huis. “Dat deed wel pijn, maar het ging niet anders. Als we daarbij waren gebleven, hadden ook alle kozijnen moeten vervangen en dat hoefde nu niet. Het scheelde ook een hoop tijd en gedoe.” De renovatie van het dak daarentegen bleef in het plan opgenomen. Dat was een enorme kostenpost. “Het dak was zo slecht, dat het eraf moest. We zijn helemaal opnieuw begonnen. Omdat je zoiets maar één keer doet, zijn we gebleven bij de hoogste isolatiewaarde voor het materiaal. Je wilt achteraf geen spijt krijgen.”

Goede adviezen en je eigen wensen
Het is niet altijd makkelijk om binnen de verkregen adviezen het kaf van het koren te scheiden. Het is Michel en Nellie wel gelukt. Dit mede doordat ze wisten wat ze wilden, en het doel scherp voor ogen hebben gehouden. “Zonnepanelen op het dak vind ik bijvoorbeeld meestal erg lelijk. Van die vastgeschroefde dingen rondom de schoorsteen geknutseld, daar kan ik niet goed naar kijken,” geeft Michel toe, “we hebben nu 24 zonnepanelen op de garage, maar dat bleek niet genoeg om Nul-op-de-meter te kunnen realiseren. Toen is ons een bodemwarmtepomp aangeraden, in plaats van de geplande lucht-water warmtepomp. Gelukkig kon dat bij ons. Hij koelt zonder dat het ons heel veel energie kost. We zijn blij met deze beslissing.”

Hobbels op de weg
Michel vertelt: “Wat me is enorm is tegengevallen: grote bedrijven zijn nog helemaal niet ingespeeld op deze nieuwe wereld van energie en woningen. Ik bedoel: het extra aan hypotheek dat je voor een geïsoleerde woning kunt krijgen is minimaal. Ik bespaar nu 400 euro per maand op mijn energierekening! Bedenk eens wat je daarvan zou kunnen lenen. Ook de energiemaatschappij heeft heel moeilijk gedaan over het omlaag brengen van mijn voorschot. Het huis was zo lek als een mandje en de bewoner die er voor ons in zat, stookte het graag lekker warm. Dat is niet te vergelijken met ons verbruik. Elke week krijg ik een rekening van de bouwbedrijven. Ik kan die 400 euro per maand* goed gebruiken! Doordat ik een slimme meter had, zijn ze gelukkig toch overstag gegaan.”

Mensen vóór stenen
Sinds jaar en dag heeft Michel binnen zijn bedrijf aandacht voor de eindgebruiker. Welke mensen komen er in de huizen wonen? Wat zijn hun wensen. Ook heeft hij op het gebied van duurzaamheid weleens vragenlijsten uitgezet bij toekomstige huiseigenaren. “Het is altijd wikken en wegen,” zegt Michel, “er spelen veel belangen.” Desalniettemin heeft deze ervaring met het eigen huis er nog meer voor gezorgd dat hij weet wat er belangrijk is voor toekomstige bewoners. Ook in de communicatie, die Nellie voor het bedrijf doet, zal dit door gaan werken. De ervaring zorgde er daarnaast voor dat er een bedrijfsvisie op het gebied van duurzaamheid is ontwikkeld. Dat gaat bijvoorbeeld over het gebruik van materialen en energiezuinig bouwen. De balans tussen mens en milieu staat hierin centraal.

Reikhalzend uitkijken
Het meest kijkt Michel uit naar het moment dat de verbouwingen achter de rug zijn en hij samen met zijn vrouw in de tuin kan genieten van de fluitende vogels. “In plaats van het gebonk van de voetbal van de buren,” vult hij vlug aan. Als ik vraag naar de duurzame maatregelen, dan lacht Michel: “Ik ben gek op techniek, dat er straks een ware machinekamer in mijn huis is, dat vind ik echt wel heel mooi.”

Tips voor mensen die zelf willen verduurzamen

• Bereid je goed voor, werk met een goed plan en een duidelijk doel. Ga niet pas nadenken als de isolatiemannen al voor je deur staan
• Sparren met een onafhankelijk adviseur, zoals iemand bij Loket Duurzaam Wonen Plus kan helpen
• Laat je door verschillende installateurs informeren en blijf vooral bij je eigen plan en jouw wensen
• Denk na over hoe je de woning gaat gebruiken en heb het daar ook over met bijvoorbeeld installateurs
• Laat naast je begroting ook tekeningen maken en een warmteberekening doen. Dat geeft houvast en inzicht in investeringen en rendementen.

* De energiemaatschappijen hanteren de regel dat nieuwe eigenaren eerst drie maanden in hun woning moeten wonen, voordat zij het maandelijkse voorschot op de energierekening dat voor deze woning geldt, bij kunnen laten stellen.