Jan Obbema (70 jaar)woont samen met zijn vrouw in Elst (Steenoven) in een twee-onder-één-kap woning. Jan houdt niet van verspilling. Deuren dichthouden en gebruik van de zon als warmtebron zijn voor hem zelfsprekende zaken. Duurzaamheid is hierin belangrijk, maar zeker ook het financiële aspect. Waarom meer uitgeven dan nodig? Jan houdt al sinds 1980 zijn jaarlijks gebruik bij en kijkt waar hij kan besparen. Inmiddels heeft hij zijn maandelijkse energienota kunnen terugbrengen naar 65 euro. Hieronder leest u hoe hij dat heeft gedaan.

Begin bij het begin
Jan zet zich in voor een duurzame samenleving*. “Dit vind ik belangrijk voor de generaties na ons. Ook mijn kleinkinderen gun ik een gezonde toekomst. Voor mij en mijn gezin is het altijd vanzelfsprekend geweest om te letten op ons gedrag. Kamers waar je niet bent, hoeven niet verwarmd te worden. De thermostaat kan misschien wel een graadje lager, en een uur voordat je gaat slapen, draai je deze naar beneden. Sluit rolluiken en gordijnen bij kou. Zorg dat er geen gordijnen voor je radiator hangen en laat de zon in het voor- en najaar en in de winter lekker naar binnen schijnen. Dat is gratis warmte!” Dit zijn de adviezen die Jan geeft op het gebied van gedrag. Hier is al veel te winnen. Energiebesparing door gedragsverandering levert al gauw een besparing van minstens 10% op.

Na gedrag volgen de kleine maatregelen
Bij het energiezuinige maken van de woning is Jan uitgegaan van de Trias Energetica. Hierbij bespaar je eerst waar mogelijk energie. Vervolgens ga je aan de slag met duurzame energiebronnen en als laatste maak je – zo efficiënt mogelijk – gebruik van fossiele brandstoffen. In de besparing van energie heeft Jan eerst kleine stappen genomen. Dat betrof het aanbrengen van radiatorfolie en het vervangen van elektrische energie-inefficiënte apparatuur, zoals de koelkast, de vriezer en de boiler. In de badkamer is hij gaan verwarmen met infraroodverwarming, een prettige toepassing voor kort verblijf in kleine ruimtes. Ook is Jan gebruik gaan maken van een slimme thermostaatknop voor het nauwkeuriger regelen van de verwarming. Hiermee verbeterde ook het wooncomfort.

Isoleren, een logische volgende stap
De muren van de woningen waren volgens de richtlijnen van 1986 geïsoleerd, dit geldt ook voor het dubbelglas. Inmiddels zijn de vloeren van de woning allemaal beter geïsoleerd. In 2010 kozen Jan en zijn vrouw voor een tuinkamer. Deze fraaie uitbouw is goed geïsoleerd. Ook de garage is van isolatie voorzien. “Vooral het isoleren van de vloeren leverde enorm veel op. Er waren duidelijk minder koudestromen in huis en het comfort verbeterde enorm. Ook merkte ik het meteen in de energierekening. Het scheelde mij zo’n 230 euro op de energierekening. Sinds de isolatie in de tuinkamer is dit mijn favoriete plek in huis geworden, en ook die van de kleinkinderen overigens. Het is er heerlijk licht, en door de vloerverwarming en de slimme thermostaat is de temperatuur er altijd ideaal.”

Tot slot: gebruik van duurzame energiebronnen
In 2015 is Jan overgegaan op zonnepanelen. Zijn dak was mooi georiënteerd op het zuiden. Zonne-energie dekt ongeveer 90% van zijn elektriciteitsverbruik. Jan is heel blij met het resultaat van de panelen. Inmiddels kan hij concluderen dat ze 12% rendement op de investering hebben gegeven. “Dat gaat sneller dan je geld op een spaarrekening laten staan,” merkt Jan tevreden op. En ‘last but not least’ heeft hij gekozen voor een grondwaterpomp in zijn tuin. Hiermee kan hij grondwater gebruiken om zijn tuin mooi groen te houden. Kostbaar drinkwater gebruiken voor de planten hoeft zo niet meer.

Tips van Jan Obbema voor mensen die hun huis willen verduurzamen

• Houdt de volgorde aan, zoals in de Trias Energetica: het geeft structuur, het is het meest efficiënt en je kunt simpel beginnen.
• Overtuig je medebewoners van het nut van duurzaamheid, samen sta je sterker en iedereen draagt zijn steentje bij.
• Vraag deskundig advies voor ingrijpende zaken zoals dak-, spouw-, vloerisolatie en isolatieglas.
• Onderzoek met deskundigen (geen leveranciers) het gebruik van alternatieve energiebronnen zoals: zonnepanelen, luchtwaterpompen en infraroodpanelen, of die voor u op termijn (binnen 10 jaar) winst opleveren. Hoe u gebruikt maakt van uw woning en wat uw wensen zijn is een belangrijk gegeven om mee te nemen in de keuzebepaling.

* Voor Jan betekent duurzaamheid veel meer dan een duurzame woning. Via de projectgroep Duurzaamheid van de Protestante Gemeente Elst zet hij zich breed in voor een duurzame en gezonde samenleving. Hij verbouwt voedsel in zijn eigen tuin op een duurzame manier en is daarmee voor wat betreft groenten en fruit voor 60% zelfvoorzienend. Het keukenafval gaat het compostvat in voor hergebruik als tuinbemesting. De vrouw van Jan maakt vrijwel al haar kleding zelf, dit betekent dat ze daar meer aan gehecht is en het vaker en langer draagt. Als hobby houtsnijdt en beeldhouwt Jan graag, hiervoor gebruikt hij voornamelijk afgeschreven hout dat anders de kachel ingaat. Zie de website van Jan en zijn vrouw: www.jgart.nl.

** De projectgroep Duurzaamheid van de Protestante gemeente Elst stimuleert de verduurzaming van woningen en richt zich op duurzaam voedsel en een circulaire economie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hergebruik van bijvoorbeeld gereedschap en kleding.