Een beetje lol moet je er wel in hebben, volgens Frank van de Laar, daarnaast vraagt de verduurzaming van je huis vooral om doorzettingsvermogen. Frank woont in een jaren zestig woning in Mook, samen met zijn vrouw Marlies en hun twee kinderen van 12 en 14 jaar. Frank en Marlies vinden milieu en duurzaamheid belangrijk en willen hierin hun eigen verantwoordelijkheid nemen. “Ook al kan het voelen als een druppel op een gloeiende plaat, achterover zitten is geen oplossing,” zegt Frank. Duurzame waarden aan hun kinderen meegeven is ook een motivatie: “Zij staan tenslotte voor de opdracht een duurzame wereld te creëren en het straks zonder benzine en gas te doen.”

Comfortverbetering
“We streven naar een zo laag mogelijke voetafdruk, maar we willen niet dat dit ten koste gaat van ons comfort. We zijn echt niet van plan om met dikke truien en wollen sokken aan te gaan zitten bibberen. Gelukkig hoeft dat ook niet, want sinds het hele huis geïsoleerd is en vooral de vloer, is het comfort in huis alleen maar toegenomen. Dit neveneffect was groter dan verwacht. We genieten hier in de herfst en winter echt elke dag van,” zegt Marlies “Ja, ik ondervond aan den lijve de invloed van de vloerisolatie. Ik bracht deze zelf aan in de kruipruimte. In het begin kwam er zoveel warmte door de vloer van de woning naar beneden dat ik mij letterlijk in het zweet werkte. Aan het einde van het traject moest ik daaronder een bodywarmer aantrekken tegen de kou,” vult Frank lachend aan.

Toegepaste duurzame maatregelen
In de goed onderhouden twee-onder-een-kapwoning zijn alle gangbare isolatiemaatregelen inmiddels uitgevoerd, waaronder driedubbel isolatieglas. Heel ingrijpend isoleren, zoals extra isoleren aan de binnen- of buitenkant van de gevel gaat ons nog even een stap te ver. Centrale afzuiging met warmte terugwinning (wtw) kan in ons huis niet. Decentrale wtw maakt volgens mij net iets te veel geluid voor de slaapkamers.

Er zijn zonnepanelen aangelegd op het dak, er is een zonneboiler geplaatst, het huis heeft energiezuinige cv (nog wel op gas) en er zijn overal lage temperatuurradiatoren geplaatst. Daarnaast is het gezin begin dit jaar overgestapt op elektrisch koken en is alle huishoudelijke apparatuur vervangen door zeer energiezuinige apparaten. En uiteraard overal waar dat kan led licht. Naast de energiemaatregelen is de regenwaterafvoer van de woning grotendeels afgekoppeld. (Infiltratie van hemelwater ontlast het riool en voorkom verdroging.) En, voor een zo klein mogelijke voetafdruk, hebben we sinds kort ook een moestuin.

Nog één stap te gaan naar aardgasvrij
De woning heeft energetisch enorme stappen gemaakt. Zij is van een label D naar een label A gegaan. “Het enige wat er nu nog moet gebeuren is het overgaan op een warmtepomp. Op dit moment verdiep ik mij in deze maatregel. Ik heb al veel uitgevonden, maar de ideale pomp voor onze woning nog niet gevonden. Ik hoop natuurlijk dat we met deze laatste maatregel helemaal van het gas af kunnen,” vertelt Frank.

De kosten zo laag mogelijk houden
Om de investeringskosten zo laag mogelijk te houden, heeft Frank heel veel zelf gedaan. Daarnaast struint hij de markt af naar de kostentechnisch meest rendabele investering. Ook heeft hij zoveel mogelijk gebruikgemaakt van subsidies. “Uiteindelijk ga je het allemaal terugverdienen en nu met de lage rentestand is investeren aantrekkelijker. Wij zijn geen ‘big spenders’ en kunnen daardoor wat geld opzij zetten en investeren in duurzaamheid. Tot nu hebben we bijna 30.000 euro uitgegeven, exclusief subsidie. Dat is een groot bedrag, waarvan we in de afgelopen tien jaar al ongeveer 40% hebben terugverdiend door lagere energiekosten. Op dit moment betalen we een € 700,- per jaar aan stroom en gas, ongeveer € 2000,- minder dan wanneer we niets aan de woning gedaan zouden hebben. Naar schatting hebben we de hele investering dus over een kleine tien jaar terugverdiend.

De aankoop van een goede warmtepomp vraagt een investering van ergens tussen de acht en negentien duizend euro (inclusief subsidie en inclusief de benodigde extra zonnepanelen). Dat bedrag terugverdienen duurt dus vrij lang.

Wat heb je nodig voor het verduurzamen van je woning
Als je zelf wat geld hebt om te investeren is dat handig, maar het hoeft niet. Veel gemeenten en banken verstrekken leningen om je te ondersteunen bij het nemen van duurzame maatregelen. Je kunt klein beginnen. “Ik denk dat het vooral mooi meegenomen is dat je het leuk vindt om te doen. Om stappen te maken, moet je je soms echt ergens in vastbijten. Het regelen van een subsidie bijvoorbeeld, of uitvinden wat de beste maatregel is voor jouw woning. Wat je ook nodig hebt is je rekenmachine! Kloppen de terugverdientijden wel, die genoemd worden? Vaak zitten bedrijven ernaast. Vloerisolatie in 5 jaar terugverdienen? Ik geloof daar niets van. Het verduurzamen van je woning is mijns inziens vooral een kwestie van doorzetten, want je krijgt er echt wel wat voor terug: je woning stijgt in waarde, je verbruikt minder energie, de maandelijkse kosten dalen fors en het comfort in je woning verbetert voelbaar.”

Tips van Frank

• Doe zo veel mogelijk zelf. Door zoveel mogelijk zelf te doen, verlaag je de kosten van je investering. Een klein verschil in investering kan een groot verschil in terugverdientijd betekenen. Wees niet bang, praat met mensen die er verstand van hebben (bijvoorbeeld installateurs of adviseurs van Loket Duurzaam Wonen Plus), bezoek beurzen of markten en kijk op YouTube.
• Vraag meerdere offertes aan en durf ook gewoon ‘nee’ te zeggen. Dit in het kader van beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Met nog even wachten of verder zoeken is niks mis.
• Ga op zoek naar subsidies of andere vormen van financiële ondersteuning. Als er mogelijkheden zijn voor ondersteuning, gebruik ze dan ook. Kijk regelmatig op energiesubsidiewijzer.nl en meld je aan voor (bijvoorbeeld) de nieuwsbrief van Milieu Centraal. En bestaat er een subsidie, gebruik die dan ook!
• Doe het stapje voor stapje. Een stip aan de horizon is belangrijk. Tegelijkertijd heeft het telkens maken van kleine stapjes mij geholpen het overzichtelijk te houden. De stip aan de horizon helpt je voorkomen dat wat je nu doet niet past bij toekomstige maatregelen. Bedenk bij zonnepanelen bijvoorbeeld dat het stroomverbruik na aanschaf van een warmtepomp flink omhoog gaat, en je er dan veel meer nodig hebt.